Mięta - Mentha Ł. Odmiany i zastosowanie w ziołolecznictwie

Autorem artykułu jest J. O.

Mięta - Mentha Ł. Jedna z bardziej znanych i popularnych roślin leczniczych. Stosowana przez nas na codzień bezpieczna i zdrowa. Jedak że mało kto wie że istnieje ponad 40 odmian mięty. Celem tego opracowania jest krótkie opisanie trzech odmian mięty jak i ogólnie o mięcie - Mentha Ł. jako roślinie leczniczej.

Tak więc Mięta polna - M. arvensis Ł. , Mięta Pieprzowa M. piperita Ł., Mięta zielona - Mentha spicata - rośliny te zaliczamy do odmian mięty.

Sama nazwa mięty - Mentha, pochodzi od greckiego Minta, Mente, Menthe - imienia rzymskiej bogini Menty, personifikującej ludzki rozum. Znany niektórym z opisów Pliniusz opisuje mięte jako ziele, które pobudza działalność mózgu. Dlatego uczniowie rzymskich filozofów nosili na głowie wianki ze świeżych roślin mięty.

W przemyśle farmaceutycznym najczęściej jest używana jest mięta polna - M. arvensis Ł. Występowanie miety polnej M. arvensis Ł to Europa Zachodnia, Chiny, Półwysep Koreański, Indochiny, północne Indie, Ameryka Północna i Rosji. W Polsce z pośród 40 odmian mięty występuje dziewięć a najpopularniejsze to min. mięta pieprzowa, mięta lekarska Mentha i mięta polna.

Mięta polna - M. arvensis Ł

Mięta polna jest gatunkiem rośliny, byliny należącą do rodziny jasnotowatych. Mięta polna to roślina wieloletnia, o silnym zapachu mięty pieprzowej. Osiąga wysokość od 5 do 45 cm. Mięta polna Posiada pełzające kłącze i podziemne rozłogi. Ma owłosioną sztywna łodygę, pojedyńczą lub rozgałęzioną. Mięta polna jest cztero kanciasta, owłosiona dookoła. Na wierzchołkach jej, występują liście bez okółków kwiatowych. Liście raczej jajowate i długawe, ogonkowe z dwoma nawet sześcioma parami nerwów bocznych.

Kwiatostan Mentha Arvensis jest zebrany w kłosy lub główki w nibyokółkach w kątach niepozornych podsadek znacznie różniących się od pozostałych liści. Kwiaty raczej grzbieciste, fioletowe lub różowe. Mięta polna kwitnie od lipca do września i należy do roślin owadopylnych.

Mięta Pieprzowa M. piperita Ł.

Mięta pieprzowa to bylina chrakteryzująca się 30 - 100 cm wysokością, z poziomym, prawie podpowierzchniowym, rozgałęzionym kłączem i pęczkami cienkich korzeni wyrastających z jego węzłów. W przypadku kiedy gleba jest zbita, to pędy podziemne wydostają się na powierzchnię i płożą się na niej. Łodygi mięty pieprzowej są rozgałęzione od nasady, czterograniaste, puste lub wypełnione luźną parenchymą, gęsto ulistnione, obumierające zimą. Pędy boczne i liście nakrzyżległe. Liście pojedyncze, krótkoogonkowe, jajowato-podługowate, zaostrzone, ostro piłkowane, z obu stron pokryte gruczołkami olejkowymi. Unerwienie wyraźne. Mieta polna posiada drpbne kwiaty, obupłciowe lub słupkowe, które są zebrane w nibyokółki - skupione na szczytach pędów w gęste nibykłosy (u mięty polnej raczej rzadkie). Kielich mięty pieprzowej jest rurkowaty, raczej regularny, o 5 ząbkach, białawo-różowych, różowawych i fioletowych, kropkowany tzw. gruczołki. Sama korona mięty pieoprzowej jest nieco nieprawidłowa, różowawa lub bladofioletowa, lejkowata, czterołatkowa. Pręcików 4, fioletowych, krótszych od korony. Słupek l, z długą szyjką na wierzchołku rozdzieloną na połowy. Kwitnienie mięty pieprzowej przypada na okres czerwca do sierpnia.

Mięta pieprzowa jest rośliną obcopylna. Jest ona zapylana głównie przez pszczoły. Owoce mięty pieprzowej wykształcają się rzadko - jedna dobrze rozwinięta roślina mięty pieprzowej wydaje przeciętnie jeden owoc. Owocem miety pieprzowej to rozłupnia złożona z 4 niełupek czarnobrązowych, odwrotnie jajowatych, gruczołkowatych na wierzchołku, zamkniętych w kielichu.

Mięta zielona - Mentha spicata

Mięta zielona jest rośliną dziko rosnącą we Francji, północnych Włoszech i Dalmacji a także na Wyspach Kanaryjskich. Zdziczała w Ameryce Północnej, uprawiana min. w Europie Zachodniej, Pakistanie, Indiach i USA. W Rosji. Mięta zielona stanowi głównie roślinę ogrodową w środkowej części Europy. Mięta zielona posiada właściwości lecznicze, przyprawowe i jest to roślina również olejkodajna. Liście mięty zielonej wykorzystywane są w przeyśle spożywczym i przyprawowych w wielu krajach na świecie. Warto wspomnieć że olejek eteryczny z mięty zielonej stosuje się w produkcji np. gumy do żucia.

Mięta - Mentha Ł. Właściwości Lecznicze

Mięta posiada szereg właściwości leczniczych a sam fakt ten został uzasadniony przez Hipokratesa i Paracelsusa. Awicenna natomiast ustalił zakres stosowania terapeutycznego mięty. Według ich obserwacji liście i sok świeżych roślin mięty leczył pryszcze, ropnie, mdłości, wymioty, bóle głowy. Np. olejek eteryczny z mięty pieprzowej jest szeroko stosowany w przemyśle farmaceutycznym oraz spożywczym, w perfumerii, w produkcji likierów, wódek i słodyczy. W ziołolecznictwie ludowym stosuje się liście i kwiaty mięty jako przyprawę do serów, sałat, zup, potraw mięsnych, rybnych i warzywnych, a także do aromatyzowania sosów, różnych napojów, win, nalewek i herbatek ziolowych.

W celach leczniczych używa się liści z mięty, olejku eterycznego i mentolu. Najwięcej olejku eterycznego - w przeliczeniu na suchą masę - znajduje się w kwiatostanach (4—6%), w liściach 2,40 - 2,75%, a w łodygach - od ilości śladowych do 0,3%. Głównymi składnikami olejku są: a-menton, a-mentol, mentofuran, cyneol, limonen, tymol i inne. Liście mięty zawierają oprócz olejku kwas askorbinowy (do 25 mg%), karoten (do 40 mg%), rutynę (13,8 mg%), apigeninę, betainę, diosmetynę, kwas ursolowy i oleanolowy. Z mięty otrzymuje się napary i nalewky z liści, wodę miętową, pastylki miętowe, olejek miętowy, mentol i inne.

Mięta w tym suszone ziele mięty są dostępne w niektórych sklepach zielarsko – medycznych. Sklep z ziołami jest najpewniejszym miejscem, w którym zioła jak i miętę bez problemów możemy nabyć.

---

Janek O.
www.sklep-zielarski.lap.pl
www.ziola.lap.pl

Treść chroniona prawami autorskimi. Powielanie, kopiowanie możliwe z zachowaniem linków.

Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl